Zou het niet geweldig zijn om te weten hoe klanten jouw website ervaren? In dit artikel verklap ik je hoe mensen online lezen. Zo gebruik jij die kennis van usability om jouw website nog beter te maken.
Usability: hoe lezen bezoekers je website? – Inhoudstafel
Wat is usability?
Usability is de officiële term voor de gebruiksvriendelijkheid van een website. Er zijn een aantal factoren die bepalen hoe makkelijk of moeilijk het is voor bezoekers om online hun weg te vinden. Want ontevreden webbezoekers klagen niet, ze gaan gewoon naar de concurrentie. Daarom weet je maar beter welke struikelblokken je moet vermijden bij het ontwerpen van je webstek.
Een website is geen boek
We weten allemaal hoe we een boek lezen. Dat is van links naar rechts en regel per regel. Een website verwerken we helemaal anders. Op een scherm lezen is namelijk maar liefst 25% vermoeiender dan op papier. Daarom zoeken we onbewust naar manieren om onze ogen te ontlasten.
We overlopen eerst de titels van een website, en dan pas de tekst. Net zoals je eerst de krantenkoppen van een krant doorneemt voor je de artikels gaat lezen.
We bekijken ook de vetgedrukte woorden omdat we er vanuit gaan dat die belangrijk zijn.
Onze hersenen houden ook van opsommingen, want die zijn scanbaar.
En kaderstukjes wijzen meestal op een samenvatting, dus die krijgen ook veel aandacht.
Onze ogen volgen een patroon
Bij het bekijken van een website gaan onze ogen heen en weer over het scherm. We lezen niet van links naar rechts zoals bij een boek, maar springen van het ene element naar het andere. Zo vormen onze oogbewegingen een patroon.
- Het F-patroon: we lezen eerst de titels en het begin van elke paragraaf.
- Het Z-patroon: onze ogen bewegen diagonaal over het scherm.
- Het grasmaaierpatroon: onze ogen gaan van rechts naar links en omgekeerd.
- Enzovoort.
Welk patroon je ogen volgen, hangt af van de manier waarop de webpagina is opgemaakt:
Zet altijd het belangrijkste bovenaan
Voor websites geldt: zet de belangrijkste informatie above the fold – dus letterlijk ‘boven de vouwlijn’. Dat is best verwarrend, want een website vouw je natuurlijk niet dubbel.
Daarom spreek ik liever over de scrollijn: de informatie die een webbezoeker ziet zonder te scrollen. Zet de essentie bovenaan, want je hebt geen enkele garantie dat je bezoeker naar beneden scrolt.
Een weetje: de term vouwlijn stamt uit de krantenwereld. Uitgevers zetten de belangrijkste krantenkoppen boven de vouwlijn (de plek waar je een krant dubbelvouwt) omdat die helft goed zichtbaar is in de krantenkiosk.
Test op verschillende toestellen
De scrollijn van een website is geen statisch gegeven.
Probeer je eigen website maar eens te openen op een gewone computer, een smartphone en een tablet. Je zult zien dat de hoeveelheid informatie die je ziet zonder te scrollen overal anders is. Ook dat is iets waar wij als websitemakers rekening mee houden.
We controleren of je website op elk toestel optimaal getoond wordt. Dat heet responsive design: het aanpassingsvermogen van je website.
Samengevat: usability do’s-and-don’ts
- Maak het scanbaar. Zet geen grote lappen tekst op je website. Je bezoeker gaat op zoek naar iets dat eruit springt.
- Zet de belangrijkste informatie in je koppen en subkoppen.
- Gebruik witruimte om de ogen te laten rusten.
- Zet belangrijke woorden in het vet.
- Vul niet de volledige breedte van het scherm maar laat ruimte links en rechts.
- Gebruik korte alinea’s.
- Gebruik opsommingen (zoals deze).
- Zet het belangrijkste bovenaan je pagina, want je hebt geen garantie dat je bezoeker tot beneden scrolt.
- Lijn je tekst links uit. Gecentreerde tekst is moeilijker om te lezen omdat elke zin op een andere plek begint.
- Wees zo voorspelbaar mogelijk qua indeling, zodat de ogen niet op zoek moeten gaan naar informatie. Bijvoorbeeld: de contactknop staat meestal rechtsboven.
Waarom is het belangrijk om dit te weten?
Veel mensen die hun website zelf maken, zondigen tegen deze regels. Zonder het te beseffen, maken ze het moeilijk voor bezoekers om hun boodschap te begrijpen. Het omgekeerde is ook waar.
Als jij bewust de ogen van de webbezoeker stuurt, dan kun jij beslissen welke informatie je lezer meekrijgt en welke niet. En dat geeft je een voorsprong op je concurrent.
Graag meteen een professionele website?
Zoals je ziet, komt er veel meer kijken bij het ontwerpen van een website dan je op het eerste zicht zou denken.
Daarom is het belangrijk om een webdeveloper te kiezen die wat kent van usability.
Natuurlijk houd ik hier rekening mee bij het ontwikkelen van jouw website. Boek een kennismakingsgesprek om jouw project met mij te bespreken.
